آنچه که در مورد بیماری تب کریمه کنگو لازم است بدانیم
بیماری تب کریمه کنگو از دسته بیماری‌های ویروسی-عفونی است که عامل آن ویروسی از خانواده Bunyaviridae و جنس Nairovirus است. این ویروس دارای پوشش پروتئینی است و قطر ساختمان آن ۸۵ تا ۱۰۰ نانومتر است و از گروه RNAهای تک رشته‌ای است. بایستی برای در امان ماندن از عوارض این بیماری با شرایط انتقال و پیشگیری از ابتلا به آن مطلع شد. علائم بارز این بیماری تب و خونریزی است. همچنین این ویروس از بیماری‌های مشترک میان دام و انسان شناخته شده است. این بیماری برای اولین بار در منطقه کریمه و کنگو مشاهده شد. این بیماری با عوارض مشابه در مناطق فوق‌الذکر گزارش شده است. به همین جهت این بیماری عفونی را با نام تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو (Crimean-Congo haemorrhagic fever (CCHF)) می‌شناسند. این بیماری فعلاً واکسنی ندارد و به شدت هم انتقال دهنده است.
شیوع بیماری تب کریمه کنگو به چه صورت است؟
پس از ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو عوارض آن بین 3 تا 7 روز در بیماران مبتلا ظاهر می‌شوند. البته این علائم در صورت نیش کنه هیالوما (Hyalomm) آلوده به انسان زودتر نمایان خواهند شد. نیش کنه مستقیم زودتر از حالت تماس با انسان و حیوان آلوده عوارض خود را نشان می‌دهد. این ویروس از نیش کنه، تماس با حیوانات آلوده مخصوصاً در زمان قربانی کردن آن و تماس مستقیم با جسد شخصی که از این بیماری فوت کرده انتقال می‌یابند. این بیماری دارای علائمی است که در صورت مشاهده بایستی سریعاً اقدامات لازم را انجام داد، در غیر این صورت کشنده خواهد بود.
علائم بیماری تب کریمه کنگو چیست؟
بیماری تب کریمه کنگو دارای علائمی است که در صورت مشاهده لازم است سریعاً به بیمارستان و پزشک متخصص بیماری‌های عفونی مراجعه کرد. علائمی مانند؛
- سردرد
- سرگیجه
- شروع ناگهانی تب بالا
- درد در ناحیه پشت
- شکم درد
- صورت برافروخته
- درد و سفتی در ناحیه گردن
- وجود دانه‌های سرخ رنگ که به آن پتشی (petechia) می‌گویند.
- حالت تهوع و استفراغ
- سرخ شدن چشم‌ها
- درد در ناحیه مفاصل
- احساس سرگیجه
- نوسانات شدید خلق و خو
- افسردگی و بی‌خوابی
خونریزی و کبودی: البته ممکن است خونریزی از روزهای سوم تا پنجم خود را نشان دهد. همچنین احتمال دارد 2 تا 3 روز و نهایتاً 2 هفته این خونریزی ادامه داشته باشد. خونریزی ممکن است به صورت دانه‌های پتشی یا خونریزی مخاطی و پوست و یا خونریزی شدید غشاهای مخاطی و پوست رخ بدهد. خونریزی از بینی و دستگاه گوارش که باعث سیاه رنگ شدن مدفوع شده از شایع‌ترین حالت‌های خونریزی می‌باشند.
افراد در خطر ابتلا به این بیماری چه کسانی هستند؟
برخی از افراد با توجه به شرایط و عادت های اشتباه ممکن است بیشتر در معرض و خطر ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو قرار بگیرند.
- افرادی که در کار مراقبت از حیوانات می‌باشند.
- قصاب ها و افرادی که در محل قصابی کار می‌کنند.
- افرادی که در کار ذبح حیوانات هستند.
- افرادی که در مراکز سلامت مانند بیمارستان‌ها و یا درمانگاه‌ها کار می‌کنند و در تماس افرادی مبتلا به این بیماری هستند.
- افرادی که شیر نجوشیده استفاده می‌کنند و یا گوشت خام یا نپخته می‌خورند.
راه‌های تشخیص بیماری تب کریمه کنگو کدام‌اند؟
تشخیص بیماری تب کریمه کنگو از طریق عوارض آن و یا از طریق تشخیص آزمایشگاهی امکان پذیر است. در صورت بروز عوارض فوق‌الذکر در فرد می‌توان به این نتیجه رسید که فرد به ویروس تب کریمه کنگو مبتلا شده است. تشخیص آزمایشگاهی نیز ابتلا به این بیماری را رد یا تأیید می‌کند.
تشخیص آزمایشگاه بیماری تب کریمه کنگو به چه صورت است؟
با انجام آزمایش وجود ویروس و بیماری تب کریمه کنگو تشخیص داده می‌شود. تشخیص این بیماری در افراد با تشخیص از نمونه‌های خون با استفاده از آزمایش‌های مولکولی به دست می‌آید. زیرا بیمارانی که به این ویروس مبتلا هستند در چند روز اول بیماری خود پاسخ آنتی بادی ایجاد نمی‌کنند. لازم است که مراقبت هایی بیولوژیکی در زمان آزمایش بر روی نمونه‌های بیماران مبتلا به این ویروس اعمال شوند. زیرا کار بر روی نمونه‌های آزمایشگاهی خطر بیولوژیکی شدید به همراه دارد. بایستی نمونه‌های آزمایشگاهی غیر فعال شوند که با استفاده از ویروس کش ها و یا اشعه گاما، گرما و … این کار صورت می‌گیرد.
- تشخیص آزمایشگاهی با انجام آزمایش‌هایی از جمله تشخیص آنتی ژن
- ELISA سنجش ایمونولوژیک مرتبط با آنزیم
- RT_PCR روش واکنش زنجیره ای پلیمراز ترانس کریپتاز معکوس
- جدا سازی ویروس از کشت سلولی
- SERUM NEUTRALIZATION TEST
راه‌های پیشگیری از ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو چیست؟
- در صورت ارتباط و یا دیدار با بیمار مبتلا به بیماری تب کریمه کنگو دست های خود را با آب و صابون بشویید.
- از تماس مستقیم با بزاق، خون، مدفوع، استفراغ و ادرار شخص مبتلا به این بیماری خودداری کنید.
- افرادی که با حیوانات در ارتباط هستند در صورت مشاهده کنه بر روی بدن خود و حیوان آن را جدا کنید.
- کنه را با کمک پزشک یا دامپزشک و یا اسپری acaricide از بین ببرید.
- گوشت باید کاملاً پخته شود و به مدت 24 ساعت در فریزر نگهداری شود.
- شیر را قبل از مصرف حتما جوشانده شود.
- تماس با لباس اشخاص بیمار و یا فوت شده بر اثر این بیماری خودداری شود.
- از خوردن جگر خام خودداری کنید.
در صورت ابتلا به این بیماری اقدام مناسب چه خواهد بود؟
چنانچه افراد در تماس با حیوانات آلوده و بیماران و یا افراد فوت شده مبتلا به بیماری تب کریمه کنگو قرار گیرند باید سریعاً به پزشک مراجعه نمایند. همچنین تاریخ برخورد با حیوانات و یا افراد بیمار را به پزشک گزارش دهند.
جمع بندی
بیماری تب کریمه کنگو یکی از بیماری‌های عفونی و ویروسی است که میان انسان و دام مشترک است. در صورت رعایت برخی از موارد بهداشتی و اعمال راه‌های پیشگیری به راحتی می‌توان از بروز این بیماری جلوگیری کرد.