آزمایش‌های تشخیصی انعقاد خون
آزمایش‌های تشخیصی بر روی خون
آزمایش‌های تشخیصی مختلفی، بر روی نمونه‌های خون انجام میشود. این آزمایش‌ها هر کدام به هدف مختلفی انجام شده و می‌توانند تاثیر زیادی بر روی سلامتی افراد داشته باشند. یکی از مهم‌ترین نمونه‌ها برای آزمایش، نمونه خون است. فاکتور های موجود در خون و همچنین کاهش یا افزایش این فاکتور‌ها، می‌توانند به طور مشخص وضعیت سلامتی فرد را بازتاب دهند. پزشک های متخصص می‌توانند بر اساس نتیجه‌های به دست آمده از آزمایش‌های خون تا حدودی وضعیت سلامتی بدن را تشخیص دهند. علاوه بر تشخیص بیماری، آزمایش‌ها می توانند به پایش سلامت بدن نیز کمک بسیار زیادی بکنند.
آزمایش شماره سلول‌های خونی (CBC)
یکی از آزمایش‌های تشخیصی بر روی نمونه خون آزمایشCBC یا شمارش سلول‌های خونی می‌باشد. این آزمایش می‌تواند وضعیت تعداد سلول‌های خونی را نشان دهد. آزمایش CBC که بر روی نمونه حاوی ضد انعقادEDTA انجام میشود؛ تعداد گلبول های قرمز، مقدار هموگلوبین، تعداد کل گلبول های سفید و همچنین تعداد گلبول‌های سفید به صورت تفکیک شده، اندازه گلبول های قرمز و همچنین تعداد پلاکت‌ها را نشان می دهد. تعداد هر کدام از این سلول‌های خونی، می‌تواند بیانگر وضعیت سلامتی بدن باشند. بسیاری از بیماری‌ها، مانند آنمی‌های مختلف، نشانه های بروز اولیه بدخیمی‌های خونی و مشکلات انعقادی بدن می‌توانند از روی نتایج این آزمایش تشخیص داده شوند.
افزایش و کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون (WBC)
یکی دیگر از آزمایش‌های تشخیصی، بررسی افزایش و کاهش WBC ها می‌باشد. افزایش گلبول‌های سفید معمولا نشان دهنده مشکلاتی مانند عفونت در بدن است. به غیر از عفونت، افزایش و کاهش تعداد گلبول‌های سفید و یا حضور سلول‌های بنیادی تولیدکننده سلول‌های بالغ، می‌تواند احتمالات مختلفی از جمله بدخیمی‌های خونی را ایجاد کند. در نتیجه اگر در بررسی اولیه، تعداد گلبول های سفید بیشتر یا کم تر از حد نرمال بود و یا موارد مشکوک مشاهد؛ نیاز به بررسی‌های بیشتری می‌باشد. بررسی‌های بیشتر مانند کشیدن لام و بررسی مورفولوژی گلبول‌های سفید، می‌تواند مشکلات احتمالی را نشان داده و پزشک را برای رسیدن به تشخیص نهایی کمک کند.
بررسی افزایش و کاهش تعداد پلاکت (Plt)
یکی دیگر از آزمایش‌های تشخیصی که بر روی نمونه خون انجام میشود؛ شمارش و بررسی افزایش و کاهش تعداد و یا مرفولوژی پلاکت ها می‌باشد. پلاکت ها وظیفه انعقاد خون را بر عهده دارند. افزایش آن ها می‌تواند خطر بروز لخته در خون را نشان دهد. این لخته ها می توانند عامل سکته باشند. در نتیجه اندازه‌گیری این پارامتر اهمیت بسیار زیادی دارد. کاهش پلاکت ها نیز نشان می‌دهد مسیر انعقاد ممکن است به درستی عمل نکند. در نتیجه احتمال خونریزی و ایجاد هماتوم بیشتر خواهد شد. همچنین زمانی که فرد به دلایل مختلف مانند جراحی، دچار خونریزی میشود اگر تعداد پلاکتش کم باشد؛ زمان بند آمدن خون افزایش پیدا می کند. در نتیجه تعداد پلاکت درCBC اهمیت بسیار زیادی دارد. در صورت افزایش و کاهش تعداد پلاکت، حتما توسط کارشناس آزمایشگاه لام کشیده می شود تا تعداد پلاکت ها به طور دقیق بررسی شود.
آزمایش های تشخیصی انعقادی
از جمله آزمایش های تشخیصی که بر روی نمونه خون انجام می شود؛ آزمایش های انعقادی می‌باشند. در جریان و پروسه انعقاد خون، فاکتور های انعقادی و فاکتورهای دیگری مانند کلسیم دخیل هستند. در جریان انعقاد خون فاکتورهای گوناگون، سبب می‌شوند در نهایت گلبول های قرمز به یکدیگر متصل و به وسیله لخته ایجاد شده، خونریزی بند می‌آید. اختلاف در روند طبیعی انعقاد می‌تواند سبب ترومبوز شود. ترومبوز یا ایجاد لخته می‌تواند خطرناک بوده و سبب مسدود شدن عروق باشد.
مسدود شدن عروق اثرات بسیار زیادی برای فرد دارد. به همین دلیل در تقویم روز جهانی ترومبوز و هموستاز ثبت شده است. دلیل وجود این روز، اهمیت این مسئله می باشد. ۱۳ اکتبر یا همان ۲۱ مهر ماه در تقویم جهانی به عنوان روز جهانی ترومبوز و هموستاز نام گذاری شده است. آزمایش های انعقادی احتمال به وجود آمدن ترومبوز را در بدن بررسی می کنند.
دلیل آزمایش های انعقادی
آزمایش‌های تشخیصی که برای بررسی وضعیت روند انعقاد خون انجام می‌شوند می توانند به پزشک کمک کنند احتمال به وجود آمدن لخته یا خونریزی شدید را پیش بینی کند. به وجود آمدن لخته یا ترومبوز از جهتی خطرناک است که این لخته می تواند با جریان خون حرکت کرده و در رگ های باریک مخصوصا رگ های قلب سبب انسداد جریان خون و به وجود آمدن سکته شود. آزمایش های انعقادی به شیوه ای طراحی شدند که به کمک آن ها می توان تشخیص داد که مشکل به وجود آمده در روند انعقاد، مربوط به کدام بخش و کمبود احتمالی کدام فاکتور می‌باشد.
آزمایش‌های PT وPTT
آزمایش‌های PT و PTT از جمله آزمایش‌های رایجی هستند که برای تشخیص وضعیت انعقادی انجام می‌شوند. انجام این تست‌ها بسیار دقیق بوده و به صورت دستی یا دستگاهی قابل انجام است. هر یک از این تست‌ها می‌تواند وضعیت مسیرهای انعقادی مختلف را بسنجند. تست PT نحوه عملکرد پروتئین پروترومبین را بررسی می‌کند. اگر این تست زمان نرمال خود را داشته باشد؛ پزشک متوجه میشود که فرد در این مسیر مشکلی برای انعقاد خون ندارد.
تست دیگر PTT نیز فعالیت پروتئین پروترومبوپلاستین را می‌سنجد. علاوه بر تست‌های گفته شده تست‌های بسیار دیگری ازجمله D-Dimer ، FDP، سنجش فاکتورهای اختصاصی انعقادی و پروتئین C,S هستند که برای تشخیص مشکلات انعقادی استفاده می‌شوند.
نمونه مورد نیاز برای تست های انعقادی
به طور کلی آزمایش‌های تشخیصی برای مشکلات انعقادی بر روی نمونه خون انجام میشود. اما باید گفت هر نمونه خونی برای انجام تست‌های انعقادی مناسب نمی باشد. به طور مثال نمونه ای که برای CBC استفاده می شود نمونه حاوی ضد انعقاد EDTA بوده اما برای تست های PT و PTT از نمونه ای استفاده می شود که حاوی ضد انعقاد سیترات سدیم می باشد. همچنین مقدار نسبت ضد انعقاد های گفته شده به خون نیز متفاوت است. این نسبت ها برای به دست آمدن نتیجه دقیق باید رعایت شود.
آزمایشگاه تشخیص طبی و تخصصی پیوند بعنوان معتبرترین مرکز تشخیص بدخیمی و مشکلات خونی در کشور با در اختیار گرفتن تجهیزات مدرن و با تکیه بر دانش روز دنیا و داشتن بخشهای روتین و تخصصی خون‌شناسی (هماتولوژی Hematology) و انعقادی (Coagulation) درجهت ارایه خدمات تشخیص آزمایشگاهی تخصصی و فوق تخصصی با کیفیت و سریع آماده خدمت رسانی می‌باشد.