شعار روز جهانی ایدز در سال 2023
اهمیت اختصاص یک روز به عنوان روز جهانی ایدز
همان‌طور که می‌دانیم اختصاص یک روز به موضوعی خاص، نشان از اهمیت بالای آن مقوله دارد و به منظور جلب توجه عموم صورت می‌پذیرد. انتخاب یک روز تحت عنوان روز جهانی ایدز نیز به همین دلیل بوده است. تاریخ یکم دسامبر هر سال که مصادف است با دهم آذر، به عنوان روزی برای آگاهی‌سازی و اطلاعرسانی در مورد این بیماری انتخاب شده است. سازمان بهداشت جهانی برای اولین بار در سال 1988 اعلام کرد که از این پس یکم دسامبر به عنوان روز جهانی ایدز نامگذاری می‌شود.
از آن سال به این سو هر سال یک شعار خاص برای این روز در نظر گرفته می‌شود. شعاری که عموماً به مردم یادآوری می‌کند ایدز هنوز وجود دارد و باید در پیشگیری از شیوع آن کوشا بود. نمادی که برای این روز از آن استفاده می‌شود، یک روبان قرمز است. مردم در این روز این روبان را بر روی سینه‌ی خود نصب می‌کنند و از طریق آن توجه سایرین را به اهمیت این بیماری جلب می‌کنند.
ایدز (AIDS) چیست؟
اما ایدز چیست و چه تاثیری بر زندگی فرد بیمار می‌گذارد که تا این اندازه حائز اهمیت شده است و در تقویم جهانی یک روز را به آن اختصاص داده‌اند؟ ایدز یا همان AIDS برگرفته از عبارت «Acquired immune deficiency syndrome» بوده و به معنای سندروم نقص ایمنی اکتسابی می‌باشد. همان‌گونه که از نام این بیماری برمی‌آید، ویروس ایدز موجب اختلال در سیستم ایمنی بدن می‌شود. در نتیجه عفونت‌هایی در بدن به وجود می‌آید که شخص قادر به مبارزه با برخی از آن‌ها نیست. اصطلاحا به این عفونت‌ها فرصت‌طلب می‌گویند.
همچنین ایدز می‌تواند زمینه‌ساز به وجود آمدن بیماری‌هایی شود که در غیاب ضعیف بودن سیستم ایمنی مجال بروز پیدا می‌کنند. به محض آلوده شدن بدن فرد به این ویروس، گلبول‌های سفید (WBC; White Blood Cell) مورد تهاجم قرار می‌گیرند. گلبول‌های سفید که مسئولیت ایمن نگه داشتن بدن ما در مقابل بیماری‌ها را بر عهده دارند، خود توسط ویروس ایدز از بین می‌روند. در نتیجه سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا ضعیف شده و امکان ابتلای به انواع عفونت‌ها و حتی سرطان افزایش می‌یابد.
راه‌های انتقال ویروس ایدز
یکی از مواردی که در روز جهانی ایدز بسیار بر اطلاعرسانی و آگاهی‌سازی در مورد آن تاکید می‌شود، راه‌های انتقال این بیماری است. زیرا با توجه به این مساله که ایدز تا به امروز درمان قطعی ندارد، تنها راه باقی‌مانده برای مقابله با این بیماری، پیشگیری از انتقال و شیوع آن است. همان‌طور که می‌دانیم همواره پیشگیری بهتر از درمان است. شناخت شیوه‌های ابتلا به ایدز، ما را در برابر ابتلا به آن مصون می‌کند. راه‌های متداول انتقال این بیماری عبارتند از:
- تماس جنسی: سریع‌ترین و متداول‌ترین راه انتقال ایدز را تماس جنسی عنوان کرده‌اند. در واقع اگر یک فرد سالم با یک فرد آلوده به ویروس رابطه‌ی جنسی برقرار کند، به احتمال زیاد او نیز به این بیماری دچار می‌شود. احتمال انتقال این بیماری در همه‌ی اشکال رابطه‌ی جنسی اعم از مرد – زن، مرد – مرد و زن – زن وجود دارد. گرچه انتقال این ویروس از طریق رابطه‌ی جنسی دهانی و … نیز وجود دارد، اما بیشترین ریسک انتقال مربوط به مقاربت است.
- خون یا بافت آلوده: شیوع این بیماری در میان معتادان به وفور دیده می‌شود. دلیل عمده‌ی این امر استفاده از سرنگ و وسایل تزریق مشترک آلوده است. این امر مخصوصاً در بین افراد معتاد تزریقی رواج دارد. به گونه‌ای که زخم ناشی از سوزن یک سرنگ آلوده، به راحتی شخص را مبتلا می‌کند. گرچه ضد عفونی کردن وسایل تزریق مشترک ریسک ابتلا به ایدز را پایین می‌آورد، اما به طور کامل خطر انتقال را از بین نمی‌برد. در ضمن باید اشاره کرد که گاهی در اثر استفاده از تجهیزات پزشکی آلوده و استریل نشده نیز ایدز در میان افراد منتقل می‌شود. همچنین تزریق خون آلوده به یک فرد سالم نیز سبب ابتلای او به ایدز می‌شود. نمونه‌ی دیگری که می‌توان برای انتقال ایدز از طریق خون بیان کرد، خالکوبی است. در مواردی که از وسایل آلوده برای خالکوبی و یا پیرسینگ (سوراخ کردن گوش یا هر قسمت دیگری از بدن) استفاده شود، خطر ابتلا به ایدز وجود دارد.
- انتقال عمودی از مادر به فرزند: احتمال انتقال این ویروس از مادر به فرزند در طی دوران بارداری، زایمان و شیردهی وجود دارد.
موارد مذکور تنها راه‌های ممکن انتقال ایدز هستند. باید اشاره کرد که ویروس این بیماری از طریق صحبت کردن و یا تماس با فرد آلوده (مثلا دست دادن و بغل کردن) منتقل نمی‌شود. همچنین ادرار، مدفوع، استفراغ، خلط، بزاق، ترشحات بینی، اشک و عرق نیز نقشی در انتقال این بیماری ندارند. مگر این‌که هر کدام از این موارد آغشته به خون باشند.
تاکید بر انجام آزمایش غربالگری در روز جهانی ایدز
پر واضح است که یکی از اهداف سازمان بهداشت جهانی در روز جهانی ایدز، تاکید بر تشخیص آزمایشگاهی این بیماری در افراد مشکوک و در معرض ابتلا می‌باشد. برای تشخیص ایدز چند نوع آزمایش وجود دارد. اما بهتر است قبل از آشنایی با این آزمایش‌ها، توصیف واژه ویروس HIV یا همان ویروس نقص ایمنی انسانی (Human immunodeficiency virus) و عبارت بیماری ایدز (AIDS) را بدانیم. زمانی که ویروس اچ آی وی وارد بدن یک فرد می‌شود باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی وی شده و می‌تواند تا چندین سال به صورت نهفته و مخفی در بدن فرد باقی بماند و هیچ گونه علائم خاصی از خود نشان ندهد. در این حین شخص می‌تواند ناقل بیماری به دیگران نیز باشد. اما ایدز بیماری‌ای است که در اثر اختلالات ناشی از وجود ویروس HIV در بدن به وجود می‌آید. در واقع اگر اچ آی وی در بدن فرد وجود داشته باشد، باعث اختلال سیستم ایمنی شده و در نهایت ممکن است به ایدز منجر شود.
در روز جهانی ایدز اطلاع رسانی و تاکید می‌شود اگر رابطه‌ی جنسی پرخطر و محافظت نشده داشته‌اید و یا اگر به هر طریق دیگری در معرض ابتلا به HIV قرار گرفته‌اید، حتما به دنبال تشخیص آزمایشگاهی این بیماری بروید. چند نوع آزمایش برای تشخیص این بیماری وجود دارد که جهت مشاهده اطلاعات کلیک نمایید.
برای انتخاب نوع آزمایش مناسب خود با پزشک مشورت نمایید. آزمایشگاه تشخیص طبی و تخصصی پیوند با بهره‌گیری از بهترین و به روز ترین تجهیزات در زمینه آزمایش های ملکولی و سرولوژی، خدمات کامل در رابطه با انواع مختلف آزمایشات تشخیص HIV، را با بالاترین کیفیت و سرعت ارائه می‌دهد.
شعار سازمان بهداشت جهانی در روز جهانی ایدز 2023
همان‌طور که اشاره کردیم هر ساله در روز جهانی ایدز به منظور جلب توجه افکار عمومی به این بیماری یک شعار برای آن در نظر می‌گیرند. امسال سازمان بهداشت جهانی شعار روز جهانی ایدز 2023 را «Remember and Commit» به معنای «به یاد داشته باشید و متعهد شوید» عنوان کرده است. این سازمان دلیل خود برای نامگذاری سی و پنجمین سال اتحاد جهان علیه ایدز را این‌گونه بیان می‌کند: باید از پیشرفت‌هایی که در زمینه‌ی این بیماری حاصل کرده‌ایم تجلیل کنیم و چالش های آتی را تشخیص دهیم. نبرد هنوز به پایان نرسیده است؛ یاد و خاطره‌ی قربانیان این بیماری را گرامی داشته و برای افزایش دسترسی عادلانه به خدمات مراقبتی برای همه تلاش می‌کنیم. بدین ترتیب قدرت و اراده‌ی لازم برای پایان دادن به این اپیدمی را به دست می‌آوریم.
