هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت؛ سبک زندگی سالم مهمترین راه پیشگیری

هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت؛ سبک زندگی سالم مهمترین راه پیشگیری

آبان 2, 1400

هفته‌ی ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت از اول تا هفتم آبان‌ماه است. هدف از اطلاع‌رسانی این بیماری، ارتقای دانش و ‏آگاهی مردم و تقویت برنامه‌های پیش‌گیرانه، غربالگری و کنترل هپاتیت‌های ویروسی است.

هپاتيت به معني ايجاد التهاب و تورم در كبد است و به علل مختلف از قبيل مصرفی برخی از داروها، الكل، عوامل بیماریزا همچون ويروس‌ها و يا بر اثر اختلالات سیستم ايمنی و…. ايجاد می‌شود. هپاتيت به دو نوع حاد و مزمن تقسيم می‌شود:

    • هپاتيت حاد به مواردي اطلاق می‌شود كه كمتر از شش ماه ادامه يافته و بيماري كبد گاهاً به طور كامل بهبود می‌يابد و كار كبد به حد طبيعی باز می‌گردد يا آنكه حمله حاد ظرف مدت كوتاهي منجربه از بين رفتن بافت كبد و مرگ می‌شود.
    • هپاتيت مزمن به مواردي اطلاق می‌شود كه تغييرات التهابی بيشتر از شش ماه در كبد ادامه داشته باشد.

همانطور که اشاره شد، يكي از علل مهم ايجاد هپاتيت، ويروسها می‌باشند. هپاتيت ويروسي عمدتاً توسط شش ويروس هپاتيت D, C, B, A و E ايجاد می‌شود.

نوع ویروسنحوه شروعدوره نهفتگی
نوع Aحاد و ناگهانی شبیه آنفولانزا(15-50 روز)
نوع Bگاها تدریجی و یا حاد(28-160 روز)
نوع Cتدریجی(14-150 روز)
نوع Dحاد(نامشخص)
نوع Eحاد و ناگهانی(15-64 روز)
نوع Gگاهاً تدریجی یا حاد(14-20 روز)
  • دوره نهفتگی بیماری : به فاصله زمانی بین ورود ویروس به بدن تا بروز علائم بالینی می گویند که در هپاتیت B حدود 2-3 ماه است.
  • دوره نهفتگی سرولوژیک : به فاصله زمانی بین ورود عامل مسبب عفونت به بدن تا مثبت شدن شاخصهای سرولوژیک عفونت‌زایی می‌گویند که در هپاتیت B تا 30 روز است.

شیوع انواع عفونت‌های ویروسی هپاتیت:

نوع A و E در شرایط بهداشتی نامطلوب عفونت شایع است و غالبأ در سنین پایین اتفاق می‌افتد از راه انتقال مدفوعی – دهانی سرایت می‌کند.

نوع B و  C کشندگی بیماری 1% است.سالانه حدود-1- 5/1 میلیون نفر از عوارض هپاتیت جان خود را از دست می دهند.

هپاتیت A:

  • بيماري واگيرداري است كه بيماران منبع اصلي انتشار عفونت هستند و بيماري از طريق آب و مواد غذايي آلوده، دست و لوازم آلوده بيمار (ظروف) قابل انتقال است.
  • ويروس به مدت يك تا دو هفته پيش از آغاز بيماري و تا دو هفته پس از آن از طريق مدفوع دفع مي شود كه خطر انتقال به ديگران وجود دارد.
  • هپاتيت A بندرت از طريق خون و فرآورده هاي خوني منتقل مي شود.

هپاتیت B:

  • انسان تنها ميزبان طبيعي اين ويروس است.
  • بيماري هپاتيت B انتشار جهاني دارد به طوري كه در حال حاضر بيشترین تعداد مبتلایان به هپاتیت ویروسی در جهان مبتلا به عفونت HBV (Hepatitis B Virus) مي‌باشند و حدود 300 ميليون نفر از اين افراد حاملين يا ناقلين مزمن اين عفونت هستند كه علائم بيماري كبدي را هم ندارند.
  • در دوره پنهاني بيماري و در مرحله حاد آن، ويروس در خون وجود دارد.
  • از خصوصيات اين ويروس دوره نهفتگي طولاني بين6 هفته تا6 ماه است.
  • ويروس در خون، سرم، ادرار و مايعات بدن (بزاق، ترشحاتِ واژن و اسپرم) وجود دارد.

هپاتیت C:

  • هپاتيت مزمن C از علل مهم بيماريهاي كبدي مزمن با ايجاد مرگ و مير فزاينده در تمام دنياست.
  • حدود 170 ميليون فرد مبتلا به هپاتيت مزمن C در جهان وجود دارد كه اين افراد در معرض ايجاد تظاهرات كبدي و خارج كبدي قرار دارند. عفونت هپاتيت C ممكن است منجر به ايجاد سيروز ، خونريزي گوارشي ، نارسايي و بد خيمي (سرطان) كبد شود.
  • هپاتیت C امروزه تبدیل به یک معضل بین المللی شده است و شایعترین علت هپاتیت های ویروسی در بیماران دیالیزی است.
  • هنوز واکسن خاصی برای HCV تولید نشده است؛ لذا رعایت احتیاطات استاندارد در بخشهای همودیالیز جهت پیشگیری از انتقال، نقش حساس و ویژه ای دارد.

هپاتیت G:

  • مهمولاً به روش تزریقی منتقل می شود و در گیرندگان خون و یا محصولات و فراورده های خونی و همچنین در افرادی که دیالیز میشوند بیشتر دیده می شود.
  • بیماری ناشی از این ویروس معمولاً به صورت یک هپاتیت ملایم ظاهر میشود./
علایم بالینی شامل موارد زیر می‌تواند باشد:
  • تب و لرز
  • کاهش اشتها
  • خستگی و سستی و رخوت و ضعف
  • سردرد و تهوع و استفراغ
  • پر رنگ شدن ادرار و کم رنگ شدن مدفوع
  • درد و حساسیت ناحیه ای زیر دنده ای سمت راست
  • زردی ملتحمه چشم پوست
  • تغییر در آنزیم های کبد
روش‌های انتقال براساس نوع ویروسی هپاتیت:

نوع A : مدفوعی-دهانی،تماس با بیماران

نوع B : تزریق خون و فراورده های خونی، انتقال از راه جنسی، انتقال از مادر به فرزند، خالکـــــوبی، سوراخ کردن گوش، مسواک مشترک، طب سوزنی، وسایل برنده آلوده آزمایشگاه، بخش دیالیز ومطب های دندان پزشکی و…)

نوع  C و G : تزریق خون، تماس جنسی  پیوند اعضاء، خالکـــــوبی ، سوراخ کردن گوش

نوع D :   نظیر هپاتیت B

نوع E :   مصرف آب آلوده ، مدفوعی-دهان

پیشگیری اولیه:

هپاتیت A:

  • رعایت بهداشت فردی و تامین بهداشت عمومی
  • اقداماتی نظیر کلرینه کردن آب آشامیدنی ، حرارت دادن و جوشاندن به مدت 5 دقیقه در آب جوش
  • جداسازی ظروف غذا، قاشق وچنگال
  • اگر بیمار در بیمارستان بستری است می باید مورد ایزولاسیون دوره ای قرار گیرد.
  • استفاده از واکسن برای کسانی که جزء گروه پرخطر می باشند امکان پذیر است.
  • استفاده از آتی بادی های اختصاصی نیز برای پیشگیری در کسانی که احتمال آلودگی در آنها زیاد است کاربرد دارد.

هپاتیت B:

  • ارتقاء آگاهی های بهداشتی مردم و مخصوصاً افراد در معرض خطر
  • واکسیناسیون گروهای پرخطر:
    • جامعه پزشکی- پیراپزشکی
    • بیماران دیالیزی
    • کارکنان بیمارستان و مراکز نگهداری بیماران و کودکان و سالمندان
    • دریافت کنندگان فراورده های خونی
    • رفتگران شهرداری
    • تزریق آنتی بادی اختصاصی برای کسانی مه طی 48 ساعت قبل تماس پرخطر داشته اند.

تشخیص آزمایشگاهی هپاتیت‌های ویروسی:

تشخیص هپاتیتهای ویروسی عمدتاً از طریق روشهای شناسایی آنتی‌ژن و یا آنتی‌بادی‌های خون بیماران امکانپذیر می‌باشد و در بعضی موارد همانند هپاتیت C جهت تایید آزمایش‌های فوق، آزمایشهای مولکولی PCR لازم می‌باشد.

آزمایشگاه تشخیص طبی و تخصصی پیوند با استفاده از بروزترین تجهیزات و کیت‌های تشخیصی کمپانی‌های معتبر بین‌المللی در تشخیص و شناسایی این بیماری همواره سعی در یاری رساندن به کادر پزشکی و مراجعین محترم دارد.

دیدگاه خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    error: Content is protected !!