ارتباط کمبود ویتامین D و دیابت بارداری
مقدمه
در این مقاله قصد داریم تا در رابطه با ارتباط کمبود ویتامین D و دیابت بارداری صحبت کنیم. این موضوع دغدغه بسیاری از مادران باردار میباشد. به علت سبک زندگی شهری و زندگی در آپارتمان ها، بیشتر مردم کمتر در معرض نور خورشید قرار میگیرند. همانطور که میدانید نور خورشید یک منبع سرشار از ویتامین دی میباشد که افراد با در معرض قرار گرفتن آن میتوانند این ویتامین را در بدن خود تامین کنند.
اهمیت این ویتامین در بدن بر هیچکس پوشیده نیست خصوصاً در خانم ها. حال تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا اطلاعات مفیدی درباره ارتباط ویتامین دی و دیابت بارداری در اختیارتان قرار دهیم.
اهمیت ویتامین دی
پایین بودن سطح سرمی ویتامین دی در خانم های باردار را میتوان یکی عامل خطر مستقل جهت ابتلا به دیابت بارداری دانست. دیابت بارداری، نوعی از دیابت میباشد که در زمان حاملگی بصورت افزایش قندخون تشخیص داده میشود. علت آن هورمون های ترشح شده از جفت است که اثرات ضد انسولینی دارند که با ترشح انسولین توسط سلول های لوزالمعده مادر اثر این هورمون ها خنثی میشود ولی مقدار ترشح انسولین افراد مستعد برای جبران کافی نیست.
افزایش غیر طبیعی قند خون در دوران بارداری می تواند منجر به عوارض مادری و جنینی شود لذا پیشگیری و کنترل آن در طی دوران بارداری ضروری می باشد.
ویتامین دی جزو یکی از ویتامینهای درون بدن استروئیدی از گروه پروهورمونهای محلول در چربی میباشد که میتواند تاثیر بسیار مثبتی بر روی سیستم بیولوژیک بدن بگذارد. همچنین این ویتامین دارای عملکرد اصلی و مهم در حفظ و ثبات کلسیم و سلامت سیستم اسکلتی بدن دارد. این ویتامین برای سلامتی انسان به ویژه سلامت استخوانها از طریق تنظیم متابولیسم استخوان، تعادل کلسیم و فسفات، انقباض عضلات، هدایت عصبی و عملکرد کلی سلول ضروری است. بهتر است افرادی که میخواهند باردار شوند زیر نظر پزشک خود آزمایشهای اولیه را انجام دهند. به این صورت دیگر نگرانی در رابطه با مشکلاتی مانند کمبود ویتامین دی نخواهند داشت.
برخی از مواد غذایی مانند ماهی، تخم مرغ،شیر غنی با ویتامین دی و … جزو موادی هستند که میتوانند این ماده را در بدن تامین کنند. علاوه بر همه این موارد نور خورشید، خود منبع سرشار از ویتامین دی میباشد. براساس تحقیقات انجام گرفته شده اگر افراد روزانه چند دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرند میتوانند این ماده را در بدن خود به راحتی تامین کنند و دیگرنیازی به مصرف قرص و کپسول های آن نداشته باشند.
مزایای مصرف ویتامین دی در دوران بارداری
یکی از این مزایا، کاهش احتمال بروز دیابت بارداری میباشد. در دوران بارداری، مادران باردار باید با وسواس خاصی تغذیه و سطح ویتامین ها و هورمون های درون بدن خود را بررسی کنند. انجام آزمایش اندازه گیری سطح ویتامین دی در دوران بارداری باید به صورت مرتب و دورهای انجام شود. کمبود این ویتامین میتواند مشکلات زیادی برای خانمهای باردار به وجود آورد. چه بهتر که افراد قبل از به وجود آمدن مشکلی و تنها با انجام آزمایشهایی از این دست بتوانند مشکلات خود را متوجه شده و قبل از بروز خطرات بالقوه، درصدد رفع آن برآیند. محققان با انجام آزمایشهای اولیه بر روی ۵۴۰۵ نفر از خانم های باردار متوجه شده اند، افرادی که ۲۰۰۰ واحد ویتامین دی در روز مصرف میکردند، ۵۵ درصد کم تر از سایر بانوان باردار دیگر با خطر به دنیا آوردن نوزادان زودرس مواجه شده اند. همچنین ۶۵ درصد از این بانوان کم تر از افرادی که ویتامین دی مصرف میکردند با خطر مرگ نوزادان خود مواجه بوده اند.
دیابت برای همه افراد خطرناک است و برای مادران باردار خطرات بیشتری نیز دارد.
کمبود ویتامین دی علاوه بر ایجاد دیابت، میتواند باعث افزایش فشار خون در بارداری نیز شود و بر روی جنین و نوزادان نیز تاثیرات مستقیمی بگذارد. پس میتوانیم نتیجه بگیریم با انجام آزمایش اندازه گیری سطح ویتامین D می توان تا حدود زیادی از بروز مشکلات ناشی از کمبود این ویتامین در بدن جلوگیری نمود. همیشه پیگیری بهتر از درمان میباشد. پس چه بهتر که قبل از اقدام به بارداری و یا حتی در ماه های اولیه بارداری افراد با انجام یک سری آزمایش های ساده و روتین از سلامت بدن خود مطمئن شوند.
جمع بندی در رابطه با کمبود ویتامین دی و دیابت بارداری
در مطالب بالا سعی کردیم تا در رابطه با ارتباط کمبود ویتامین دی و دیابت بارداری صحبت کنیم. این مشکلات ممکن است در ظاهر ساده باشند اما در صورت شدید شدن ممکن است اتفاقات ناگواری رقم بزنند. وجود این میزان کافی از ویتامین دی در بدن میتواند از زایمان زودرس و پره اکلامپسی و دیابت بارداری جلوگیری نماید. همچنین میتواند در رشد مغز نوزادان تاثیرات مثبتی بگذارد. نوزادانی که مادران شان به طور مرتب از ویتامین دی استفاده و سطح طبیعی از این ماده را در بدن خود داشتهاند، کمتر دچار مشکلاتی مانند آسم و یا اوتیسم شده اند. متاسفانه بر طبق آمارهای جهانی حدود یک میلیارد نفر در کل دنیا به کمبود ویتامین دی مبتلا هستند.
سبک زندگی افراد میتواند تاثیرات زیادی در اندازه ویتامین بدن آن ها داشته باشد. به غیر از مادران باردار، افراد دیگر نیز باید به طور مرتب آزمایشهای لازم را انجام دهند تا در صورت کمبود هر ماده و ویتامینی در بدن شان بتوانند به سرعت از آن مطلع شده و در صدد رفع آن برآیند. متاسفانه علیرغم ابداع روشهای نوین درمان طبی و جراحی، بسیاری از بیماریها در مراحل اولیه فاقد علامت هستند و یا علائم جزئی دارند و این امر باعث میشود که بیمار در این مراحل که زمانی طلایی (golden time)، برای پیشگیری و درمان کامل بیماری می باشد به پزشک مراجعه ننمایند. اغلب مراجعه دیرهنگام به پزشک منجر به افزایش میزان صدمات جانی و مالی به بیماران میشود و در اکثر موارد صدمات جانی وارد شده به بیماران، غیر قابل جبران میباشند
اهمیت انجام آزمایشها چکاپ و دورهای برای همه آشکار و واضح است اما با توجه به زندگی پرمشغله کنونی در نظر گرفتن زمانی برای حضور در آزمایشگاهها، هماهنگی زمان ناشتایی، دریافت جواب آزمایش و دیگر موارد موجب میشود بسیاری از افراد در انجام این مهم سهلانگاری نمایند. آزمایشگاه تشخیص طبی و تخصصی پیوند مفتخر است جهت رفاه حال شهروندان گرامی کلیه آزمایشها چکاپ را در منزل و بدون نیاز به حضور فرد در آزمایشگاه را انجام نماید.
لازم به ذکر است که باید نتایج چکاپهای قبلی باید نگهداری شود، در بسیاری از موارد مقایسه نتایج تستهای آزمایشگاهی با نتایج قبلی کمک شایانی به تشخیص بیماریها توسط پزشکان میکند؛ لذا نگهداری و همراه داشتن نتایج آزمایشهای قبلی هنگام مراجعه به پزشک یک امر ضروری است. امید است با مطالب بالا توانسته باشید اطلاعات مفیدی در رابطه با این موضوع به دست آورده باشید.
منابع:
- https://emedicine.medscape.com/article/127547-overview
- https://www.who.int/elena/titles/vitamind_supp_pregnancy/en/#:~:text=Vitamin%20D%20supplementation%20during%20pregnancy%20improves%20maternal%20vitamin%20D%20status,low%20birthweight%20and%20preterm%20birth.
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35830973/
- https://bmcpregnancychildbirth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12884-022-04725-9
- https://www.cochrane.org/CD008873/PREG_vitamin-d-supplementation-beneficial-or-harmful-women-during-pregnancy