روز جهانی سرطان چه روزی است؟
روز جهانی سرطان
روز جهانی سرطان به وسیله اتحادیه کنترل بین المللی سرطان در تاریخ 4 فوریه یا 15 بهمن جهت حمایت افراد مبتلا نام گذاری گردیده است. هدف از نام گذاری روزی در سال به این بیماری، به جهت گسترش بیماری سرطان و عدم آگاهی افراد نسبت به آن میباشد. همه ساله افراد زیادی در سراسر دنیا وجود دارند که به این بیماری مبتلا میشوند یا در اثر سرطان میمیرند. این افراد با بالا بردن اطلاعات خود پیرامون این مساله میتوانند آن را کنترل کرده و در جهت درمان برآیند. اینکه افراد نسبت به نشانههای اولیه اتفاق افتاده در بدن خود حساس باشند و سریعا به پزشک مربوطه مراجعه کنند، یکی از اولین گامهای بهبودی میباشد. این افراد با داشتن اطلاعات کافی میتوانند هر نشانه و علامتی را در بدن خود به دقت مورد آنالیز قرار داده و در جهت علت و رفع آن عمل کنند.
در ادامه شما را با تشخیص و غربالگری زودهنگام سرطان و انواع سرطانها آشنا خواهیم کرد، پس تا انتها با ما همراه باشید.
انواع سرطانهای شایع در ایران
متاسفانه چندین سالی است که در کشور ما سرطان با رشد زیادی مواجه بوده است و افراد زیادی درگیر این بیماری هستند. سومین عامل مرگ و میر در کشور مربوط به انواع مختلف سرطانها میباشد که باید نسبت به پیشگیری و یا تشخیص و غربالگری زودهنگام آن اقدامات زیادی شود. از سرطانهای شایع در ایران در میان زنان میتوان به سرطان دهانه رحم، سرطان سینه و سرطان تخمدان اشاره کرد. علت اصلی سرطان سینه را میتوان به عوامل ژنتیکی و وراثتی نسبت دهیم. دیر یائسه شدن، شروع عادت ماهیانه در سنین پایین و زنانی که هرگز باردار نمیشوند، بیشتر در معرض این نوع سرطان هستند. HPV، عفونتهای رحمی، عدم رعایت بهداشت و مصرف الکل و دخانیات از عوامل موثر در بروز سرطان دهانه رحم میباشد. سرطان تخمدان به دلایل متعددی اتفاق میافتد که استفاده از داروهای تحریک کننده تخمدان و داشتن اضافه وزن از مهمترین عوامل بروز این نوع از سرطان است.
شایعترین سرطانها در میان مردان ایرانی سرطان معده، روده بزرگ، پروستات و پوست است. این در حالی است که سازمانی جهانی بهداشت سرطان شایع در مردان در جهان را ریه میداند. پولیپ معده، رژیمهای ناسالم غذایی، ژنتیک و کشیدن سیگار از عوامل اصلی بروز این بیماری است. افزایش سن، چاقی، بیتحرکی، رژیم غذایی نامناسب همگی از پارامترهای بروز سرطان پروستات است. تومورهای بدخیمی که در روده بزرگ هستند باعث ایجاد سرطان روده بزرگ میگردند، که با مصرف غذاهای بسیار چرب و عدم استفاده از سبزیجات و میوه به وجود میآید. قرار گرفتن بیش از حد در مقابل نور آفتاب و خالهای ریشهدار از مهمترین عوامل بروز سرطان پوست در مردان ایرانی است. در روز جهانی سرطان با تولیدات محتواهای مختلف آگاهی افراد را نسبت به این موضوع بالا میبرند.
انواع سرطانهای خون
شناخت علائم سرطانهای خون و آشنایی با روشهای درمان بسیار اهمیت دارد چرا که میتوان از پیشرفت آن جلوگیری نمود. ابتدا باید سرطان را تعریف نمود، به رشد غیر عادی سلولهای بدن سرطان گفته میشود. عامل سرطان خون نیز رشد و تکثیر سلولهای اولیه در مغز استخوان است که بر خلاف سایر سرطانها به شکل تومور بروز نمیدهد. در سرطان خون بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن و گلبولهای سفید درگیر میشود. بر اثر تکثیر غیر عادی این گلبولهای سفید عملکرد سلولهای طبیعی مختل خواهد شد. سرطانهای خونی به سه دسته لوسمی، لنفوم و میلوما تقسیم بندی میگردند. در نوع لوسمی بیشترین آسیب به پلاکتها و گلبولهای قرمز وارد میشود. سرطان خونی لنفوم و میلوما به ترتیب سیستم ایمنی و مغز استخوان را درگیر میکند.
آزمایشگاه تشخیص طبی پیوند
آزمایشگاه تشخیص طبی و تخصصی پیوند به عنوان مرکز فوق تخصصی تشخیص سرطان خونی در ایران یکی از مجهزترین آزمایشگاهها میباشد. در آزمایشگاه تشخیص طبی پیوند تلاش گردیده تا تشخیص آزمایشگاهی سرطان با استفاده از آزمایشهای تخصصی و فوق تخصصی خون به سهولت انجام پذیرد. روشهای متعددی برای تشخیص انواع سرطان وجود دارد که عبارتند از تصویر برداری، آزمایشهای ژنتیکی، آزمایشهای آزمایشگاهی خون، آندوسکوپی و بیوپسی تومور. در صورتی که پزشک مشکوک به سرطان در بیمار شود، ابتدا از تمام علائم او پرسش میکند. در مرحله بعدی آزمایش خون اولیهای را به بیمار و تشخیص قطعی بیماری تجویز میکند.
از انواع آزمایشهای خونی جهت تشخیص سرطان میتوان به آزمایش شمارش سلولهای خونی، آزمایش بررسی پروتئینهای خون، آزمایشهای ژنتیکی و… میباشد. برای تشخیص قطعی سرطان به علاوه آزمایش خون، آزمایشهای دیگری نیز نیاز است که بیمار انجام دهد. جهت تشخیص و غربالگری زودهنگام، افراد با مشاهده علائم اولیه و سابقه سرطان در خانواده خود باید سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنند. روز جهانی سرطان بر همین موضوع تمرکز دارد و به افراد، اطلاعات کافی در این زمینه را جهت تشخیص زودهنگام میدهد.
اهداف انجام غربالگری
استفاده از تستهای غربالگری برای تشخیص به موقع سرطان یکی از مهمترین اقدامات اولیه برای بیماران میباشد. افرادی که در خانواده خود سابقه بیماری سرطان را دارند، داشتن سوابق شخصی، قرار گرفتن در معرض عوامل سرطانزا، سنین بالا و… همه کسانی هستند، که به غربالگری نیاز دارند. در سرطانهای روده بزرگ، سینه و سرطان دهانه رحم غربالگری بیشتر مرسوم است، چرا که شیوع آنها در میان افراد بیشتر میباشد. از اهداف غربالگری میتوان به شناسایی زود از موعد سرطان اشاره داشت که روند درمان را راحتتر میکند. همچنین احتمال مرگ و میر بر اثر سرطان با استفاده از این روش به شدت کاهش مییابد.
بر طبق پیامهای روز جهانی سرطان، غربالگری برای تشخیص هر نوع سرطان در سنین مختلفی انجام میگیرد. به عنوان مثال غربالگری پستان که به صورت ماموگرافی انجام میگیرد هر دو سال یکبار در خانمهای بالای 50 سال توصیه میشود. برای سرطان دهانه رحم به خانمها پیشنهاد میشود که 3 سال بعد از اولین رابطه جنسی غربالگری از طریق تست پاپ اسمیر انجام گیرد. برای بررسی سرطان روده بزرگ پس از 60 سالگی آزمایش خون، بهترین راه تشخیصی میباشد. بیماران باید نسبت به این موضوع کاملا هوشیار باشند و چکاپهای دورهای خود را فراموش نکنند. حساسیت نسبت به این موضوع باعث میگردد تا میزان مرگ و میر ناشی از سرطان در کشور به طور چشمگیری کاهش پیدا کند.
نقش تغذیه در سلامت افراد
لازم است بدانید که با خوردن برخی از مواد غذایی ریسک ابتلا به انواع سرطان کاهش و یا افزایش پیدا میکند. الگو و رژیم غذایی افراد باید به نحوی باشد که تمام ویتامینها و مواد معدنی در آنها گنجانده شده باشد تا نه تنها از سرطان، بلکه از هر نوع بیماری پیشگیری کنند. استفاده از میوه و سبزیجات، آجیل، قهوه، ادویهها و شکلاتها باعث جذب فیتونوترینت ها میشود. استفاده از آنتی اکسیدانها نظیر سلنیوم و ویتامینهای C و E باعث از بین رفتن سلولهای سرطانی و محافظت از بدن میگردند. رژیمهای غذایی حاوی فیبر و پروتئین با خوردن غذاهایی نظیر غلات، نان سبوسدار، گوشت، حبوبات، ماهی، لبنیات و تخم مرغ باعث پیشگیری از سرطان خواهد شد. استفاده بیش از حد از محصولات فرآوری شده نظیر سوسیس، کالباس، ژامبون و… یکی از موثرترین عوامل بروز انواع مختلف سرطان میباشد. سازمان جهانی بهداشت در روز جهانی سرطان تلاش میکند تا افراد را به استفاده از مواد غذایی سالم تشویق کند.