مقایسه انواع گونهها(variants) ویروس کرونا
همه ویروسها از جمله SARS-CoV-2؛ عامل COVID-19، با گذشت زمان تغییر مییابند. وقتی ویروس از خود نسخهبرداری یا کپی می کند ، گاهی اوقات کمی تغییر در ساختار ژنتیکی ویروس اولیه یا Wildtype رخ میدهد. این تغییرات “جهش” نامیده میشود. از ویروسی با یک یا چند جهش جدید به عنوان “گونه یا واریانت” ویروس اصلی و اولیه یاد میشود. چندین نسخه SARS-CoV-2 در سطح جهان در حال گسترش هستند.
اولین سویه شناسایی شده ویروس کرونا که از شهر ووهان چین نشأت گرفته است بنام ووهان یا Wildtype/کلاسیک نامبرده میشود. از مهمترین واریانتهای ویروس مذکور با توجه به آخرین طبقهبندی WHO نامگذاری شدند میتوان به:
گونه آلفا (B.1.1.7)
نوع آلفا که B.1.1.7 نیز نامیده میشود ، اولین بار در پاییز سال 2020 در انگلستان شناسایی شد. این نوع جهش در محل اتصال گیرنده (RBD) پروتئین Spike در موقعیت 501 واقع شده، جایی که اسید آمینه آسپاراژین (N) با تیروزین (Y) جایگزین شده است. این جهش بطور مختصر بصورت N501Y نمایش داده میشود. این نوع همچنین دارای چندین جهش دیگر به شرح زیر است:
- حذف 69/70 (69/70 deletion): خودبخود بارها رخ داده و احتمالاً منجر به تغییر ساختار پروتئین Spike میشود.
- P681H: در نزدیکی محل شکاف فورین S1 / S2 ، مکانی با تنوع بالا در ویروسهای کرونا. این جهش نیز خود به خود چندین بار ظهور کرده است.
با گفته مرکز کنترل بیماریهای واگیردار امریکا (CDC) این نوع ویروس کرونا آسانتر و سریعتر از انواع دیگر گسترش مییابد و به طور بالقوه 30٪ کشندهتر از نسخه اولیه (ووهان) است، اگر چه هنوز این مورد در حال بررسی است. اولین بار در دسامبر سال 2020 شناسایی شد.
کونه بتا (B.1.351)
به نام B.1.351 ، مستقل از B.1.1.7 (آلفا) ظهور کرد و اولین بار در اوایل اکتبر سال 2020 در آفریقای جنوبی شناسایی شد. این نوع، جهشهای متعددی در پروتئین Spike دارد، از جمله K417N ، E484K ، N501Y. برخلاف واریانت B.1.1.7 که در انگلستان شناسایی شده است، این نوع حذف در 69/70 را شامل نمیشود.
برخی جهشهای مشابه نوع انگلستان را دارد. مواردی از این نوع برای اولین بار در ژانویه 2021 گزارش شد. بیشترین نگرانی کارشناسان درخصوص این نوه ویروس کرونا به نظر میرسد مرتبط با واکنش کمتر نوع کرونای آفریقای جنوبی به واکسنهای موجود و درمانهای آنتی بادی رایج باشد.
گونه گاما (P.1)
نوع گاما یا P.1 اولین بار در افرادی که هنگام آزمایش معمول در ژاپن از اوایل ژانویه از برزیل سفر میکردند ، شناسایی شد. واریانت P.1 شامل سه جهش در ناحیه اتصال گیرنده پروتئین Spike است: K417T ، E484K و N501Y و به نظر میرسد این گروه دارای جهشهای اضافی است که بر اساس یافتههای CDC، توانایی شناسایی آنتی بادیها را تحت تأثیر قرار میدهد. اولین بار در ژانویه 2021 مشاهده شد.
گونه لوتا (B.1.526)
این نوع ابتدا در شهر نیویورک و سپس به صورت پراکنده در شمال شرقی امریکا ظاهر شد. این نوع واریانت بنام B.1.526 نامگذاری شده است. یکی از جهشها مشابه آنچه در نوع آفریقای جنوبی دیده میشود و به نظر میرسد این جهش باعث عدم پاسخ بدن به واکسنها میشود. جهش نگران کننده مربوط به نوع نیویورکی کرونا ویروس شامل E484K است که حداقل در 59 نژاد مختلف ویروس کرونا مشاهده شده است.
گونه اپسیلون (B.1.427 / B.1.429)
این نوع B.1.427 / B.1.429 ، متفاوت از نوع آلفا به نظر میرسد. یکی از جهشها، به نام L452R ، پروتئین Spike ویروس را تحت تأثیر قرار میدهد، که ممکن است به او اجازه دهد تا با اثربخشی بیشتری به سلولها حمله کرده و باعث آلودگی آن شود. این مورد همانند نوع نیویورکی، دادههای زیادی از آن هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است. با این حال، به نظر میرسد با شدت بیماری و افزایش خطر نیاز به اکسیژن زیاد همراه باشد. به طور خاص ، به نظر می رسد این ویروس در منطقه سانفرانسیسکو شیوع داشته باشد.
گونه دلتا (B.1.617.2)
گونه B.1.617 برای اولین بار در ماه اکتبر سال گذشته در هند شناسایی و ثبت شد و تنها طی چند هفته، این واریانت کرونا ویروس به گونه اصلی در سراسر هند تبدیل شده و پس از آن به چهل کشور دیگر از جمله ایالات متحده، سنگاپور و انگلستان نیز سرایت یافته و بر برخی از این مناطق مسلط شده است.
علاوه بر واریانت B.1.617 که اخیرا در هند مشاهده شده است، سایر انواع واریانتهای کرونا که به سرعت قابل گسترش هستند، شامل B.1.351 (در آفریقای جنوبی در اواخر سال 2020 شناسایی شد)، نوع P.1 (موج همهگیری دوم در برزیل را موجب شده است و نسبت به واکسیناسیون مصون است) و سویه B.1.1.7 (در اواخر سال 2020 در انگلستان شناسایی شد و سرعت انتشار بسیار بالایی دارد) میشود.
دانشمندان در تلاشند تا در مورد این انواع ویروس SARS COV-2 بیشتر بدانند تا نحوه انتقال و همچنین اثر واکسنهای موجود بر آنها را بهتر درک کنند. اطلاعات جدید در مورد ویژگیهای ویروس شناسی ، اپیدمیولوژیک و بالینی این انواع به سرعت در حال کشف است.