ویروس‌شناسی سویه دلتا

مرداد 19, 1400

کلیاتی از ویروس شناسی سویه دلتا:

محققان تاکنون بیش از 20 جهش را در نوع سویه دلتا شناسایی کرده‌اند. دو مورد از 20 مورد جهش، در انتقال موثرتر هستند؛ که به آن “جهش یافته دوگانه” می‌گویند. سویه دلتا جدیدی از SARS-COV-2 متعلق به B.1617 (ineage) اخیرا در هند سبب افزایش COVID-19 شده است. که این سویه دلتا جدید به سه رده در هند تقسیم می‌شود:

B.1.617.1
B.1.617.2
B.1.617.3

پروتئین Spike نوع B.1.617.2 شامل 9 جهش در زیر واحد S₁ و یک جهش در زیر واحد S₂ است. همچنین در زیر واحد S₁، پنج جهش در حوزه (Domain) N ترمینال حاوی محل‌های اتصال برای خنثی‌سازی آنتی‌‌بادی‌ها می‌باشد. دو جهش (موتاسیون) در حوزه اتصال گیرنده زیر واحد S₁ وجود دارد که بر خنثی‌سازی به واسطه آنتی بادی و میزان آلوده کننده دیگران، تاثیر می‌گذارد. سه جهش باقی می‌ماند که دو جهش دیگر باعث افزایش اتصال آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، تکثیر ویروسی و شکافتگی، پروتئین spike در محل S₂ S₁/ می‌شود.

ویژگی خوبی که سویه دلتا دارد، این است که به سرعت ردیابی می‌شود و نشانه‌ی S به عنوان “هدف ژن” کاربرد دارد.

دوره نهفتگی

دوره نهفتگی سویه دلتا بسیار کوتاه است و پس از مطالعاتی مشخص شده که دوره کمون سویه دلتا 4 روز است. همچنین سرعت تکثیر سویه دلتا چنان بالا است که در عرض 6 روز ویروس، 1260 برابر افراد به ویروس ووهان (کلاسیک) آلوده می‌شوند.

طبق تحقیقات در آمریکا، افرادی که دو دوز واکسن زده‌اند نیز مانند افرادی که واکسن نزده‌اند، احتمال مبتلا شدن به سویه دلتا را دارند. در برخی از افرادی که دو دوز واکسن زده بودند اما به سویه دلتا مبتلا شدند، علائمی پیدا نشد و فقط ناقل بودند؛ ولی در برخی دیگر که دو دوز واکسن زده بودند، بعد از مبتلا شدن به سویه دلتا، علائم کرونا را نشان دادند.

بنابراین افرادی که هر دو نوبت واکسن را تزریق کرده‌اند اما دارای علائم کرونا می‌باشند، باید تست دهند و قرنطینه شوند.

واکسن AstraZeneca یا Pfizer به ترتیب 60 و 80 درصد در برابر بیماری علامت‌دار، موثر خواهد بود. همچنین شواهدی دیگر نشان می‌دهد که واکسن جانسون در برابر سویه دلتا موثر است. تحقیقاتی دیگر نشان دادند که یک دوز از واکسن mRNA یا ابتلای قبلی به کووید-19 به ندرت مانع سویه دلتا شده است.

قابلیت انتقال:

تحقیقات نشان داده است که سویه دلتا 60 درصد مسری‌تر از سویه آلفا می‌باشد و افرادی که به سویه‌های قبلی کرونا مبتلا شده‌اند، دو نفر دیگر را نیز مبتلا می‌کردند. این درحالی است که افرادی که به سویه دلتا مبتلا شوند، می‌توانند 5 نفر دیگر را نیز مبتلا کنند.

هر چه در جامعه‌ و نقطه‌ی جغرافیایی، سرعت واکسیناسیون پایین‌تر باشد، قدرت سویه دلتا در شکل‌‌دهی به اپیدمی گسترده و بیماری‌زایی بیشتر، خواهد بود. اما اگر در جامعه یا نقطه‌ی جغرافیایی، سرعت واکسیناسیون بالا باشد و گروه‌های مختلفی واکسینه شده باشند، در این شرایط سویه دلتا توانایی عبور از یک منطقه با پوشش پایین به دیگر مناطق با پوشش پایین را خواهد داشت و اپیدمی بصورت فوق کانونی تشکیل خواهد شد.

پدیده‌ی ذکر شده در مناطقی که سرعت واکسیناسیون بسیار پایین است، باعث گمراهی می‌شود.

در جوامعی مانند: روستاها، حاشیه نشین‌های شهر، کشورهای فقیر که وسایل بهداشتی و واکسن وجود ندارد یا سرعت واکسیناسیون بسیار پایین است، سویه دلتا برای افراد آن جامعه آسیب پذیر خواهد بود. به عنوان مثال در کشور آمریکای شمالی سرعت واکسیناسیون بالا است، اما در کشور آمریکای جنوبی سرعت واکسیناسیون بسیار پایین و کند می‌باشد، این موضوع در حالی است که افراد جامعه‌ی آمریکای جنوبی دچار بیماری‌هایی نظیر: دیابت و چاقی می‌باشند.

مشاور ارشد در سازمان بهداشت جهانی گفته است: سویه دلتا تهدیدی ویژه و بسیار خطرناک برای کشورهای فقیری است که دسترسی به واکسن ندارند؛ مانند: آفریقا.

پدیده فرار ایمنی:

مکانیسم‌های شناخته شده فرار ایمنی که در کرونا فعال بود، هم اکنون در سویه دلتا با شدت بیشتری عمل می‌کند. در کرونا ارائه آنتی ژن از طریق کلاس‌های یک و دو MHC کاهش می‌یافت، اما تولید “سن سی شیوم” در سویه دلتا با شدت بیشتری رخ می‎‌دهد.

سویه دلتا از آنتی بادی‌های ساخته شده نسبت به سویه آلفا یا B.1.1.7، فراری‌تر است. این مورد در سالمندان به دلیل قوای پایین جسمانی و تاثیرپذیری کمتر نسبت به واکسن‌ها، بسیار خطرناک و تهدید آمیز است.

سویه دلتا با تولید “سن سی شیوم‌ها” بدون اینکه در معرض خطر آنتی بادی قرار گیرند از سلولی به سلول دیگر رفته و به راحتی تکثیر می‌شوند. نتیجتاً به دلیل فرار خود از سیستم ایمنی بدن و تکثیر سلول به سلول، برای افرادی که واکسینه نشده‌اند، بسیار خطرناک است.

طبق تحقیقات نشان داده شده که یک دوز واکسن: 31% در پیشگیری از بیماری سویه دلتا عمل می‌کند؛ همچنین 75% نیز از بستری شدن فرد در بیمارستان جلوگیری می‌کند.

تنها راه مقابله از سویه دلتا در حال حاضر طبق آخرین اعلانات مقامات بهداشتی کشور و منابع بین‌المللی به شرح زیر است:

افزایش سرعت واکسیناسیون؛
رعایت پروتکل‌های بهداشتی؛
استفاده از ماسک؛
فاصله اجتماعی و فیزیکی.

طبق مطالعاتی که صورت گرفته است، کودکان و بزرگسالان زیر 50 سال 2.5 برابر بیشتر در معرض سویه دلتا هستند.

کاهش حساسیت در برابر آنتی بادی‌های مونوکلونال:

در هنگام بررسی حساسیت سویه دلتا در برابر، آنتی‌بادی‌های موجود در سرم‌های افراد در حال نقاهت کرونا یا دریافت کنندگان واکسن، مشخص شد که در مقابل این آنتی بادی‌ها مقاوم بوده است. بطوری که جمع آوری سرم از بیمارانی که دوره نقاهت خود را می‌گذراندند، نشان دهنده این نکته بود که تا 12 ماه پس از علائم در مورد بیماران به سویه دلتا، مقاومت در برابر آنتی‌بادی‌ها در سرم این افراد، 4 برابر کمتر از سویه آلفا بود. همچنین سرم افرادی که واکسن Pfizer یا AstraZeneca دریافت کرده‌اند، نوع دلتا را نتوانستند مهار کنند.

دریافت دو دوز واکسن در 95% افراد پاسخ خنثی کننده ایجاد کرده است. لذا افزایش و گسترش نوع دلتا می‌تواند با فرار آنتی بادی‌هایی که اپیتوپ‌های غیر RBD و RBD Spike را هدف قرار می‌دهند، همراه باشد.

دانشمندان تاثیر چهار آنتی بادی مونوکلونال درمانی را در خنثی سازی نوع B.1.617.2 امتحان کردند. فقط Bamlanivimab نتوانست B.1.617.2 را خنثی کند؛ نتیجتاً ممکن است تک درمانی Bamlanivimab در درمان عفونت B.1.617.2 موثر نباشد.سه آنتی بادی دیگر در خنثی‌ سازی هر دو نوع ویروس wild-type و نوع B.1.617.2 اثر مشابهی نشان دادند. همچنین آنتی بادی‌های مشتق شده از بیماران مبتلا به کرونا بهبود یافته و افراد واکسینه شده با BNT162b2 در مقایسه با ویروس نوع wild-type، اثر کمتری در خنثی سازی نوع B.1.617.2 داشتند. از این رو نوع B.1.315، توانایی بالاتری در فرار از ایمنی ناشی از بیماری پس از واکسیناسیون نشان داد.

افزایش ورود سویه دلتا به سلول‌های بدن:

ورود ویروس جهش‌یافته دلتا به سلول میزبان به واسطه پروتئین spike ممکن است بین انواع سلول‌ها متفاوت باشد و B.1.617.2 دارای بیماری‌زای بالاتری در فرایند ورود به سلول‌های ریه و روده بزرگ است. از آنجا که پروتئین Spike واریانت B.1.617.2 افزایش اتصال ACE2 را نشان نمی‌دهد، دانشمندان فرض کرده‌اند که افزایش ورود B.1.617.2 به سلول‌های روده بزرگ و ریه با افزایش اتصال ACE2 انجام نمی‌شود. درکل جهش P681R در پروتئین Spike واریانت دلتا، برش (شکافتگی cleavage) این پروتئین را تسهیل می کند و فوزوژنتیک (fusogenic) ویروسی را افزایش می‌دهد.

تشخیص آزمایشگاهی نشان داده که بر روی سلول‌های ریه انسان که سطح بالایی از ACE2 را تولید و در سطح سلول نمایان می‌کنند، spike‌های wild-type منجر به تشکیل سینستیا می‌شود، در حالی که spike B.1.617.2 منجر به تشکیل 2.5 برابری در مقدار و اندازه سینستیا می‌شود.

بیماری‌زایی بیشتر دلتا به این معنی است که افراد واکسینه نشده‌ای که با این سویه آلوده و بیمار شده‌اند، بیمار و ناتوان‌تر از سویه‌های قبل خواهند شد و در نتیجه به مراقبت بیشتری نیاز دارند.

این مطلب برگرفته و بازنویسی مقاله نوشته شده توسط آقای دکتر پیمان پرچمی می‎‌باشد.

منابع:

ویروس‌شناسی سویه دلتا

ویروس‌شناسی سویه دلتا

کلیاتی از ویروس شناسی سویه دلتا:

دوره نهفتگی

قابلیت انتقال:

پدیده فرار ایمنی:

کاهش حساسیت در برابر آنتی بادی‌های مونوکلونال:

افزایش ورود سویه دلتا به سلول‌های بدن:

دیدگاه خود را بنویسید لغو پاسخ

افتخارات ما

دسترسی سریع

تماس با ما

آخرین نوشته‌‌ها

آدرس:

تلفن:

ایمیل

در فضای مجازی ما را دنبال کنید